Z jednej strony istnieje moda na slow life, bycie tu i teraz – zwolnienie tempa życia i umiejętne równoważenie różnych jego aspektów. Z drugiej zaś jest parcie do przodu w zdobywaniu wiedzy i umiejętności, chęć szybkiego uczenia się i odnoszenia zawrotnych sukcesów. Czy te wartości się wykluczają, czy dopełniają?
Mówi się, że jedną z umiejętności niezbędnych do odniesienia sukcesu jest tempo uczenia się. Choć sukces jest niewymierny, to samo uczenie się zawsze jest inwestycją, która zwraca się z zyskiem. Można też sprawić, że nauka będzie przyjemna. O tyle przyjemniejsza, o ile odbywa się z entuzjazmem i otwartością.
Zrozumienie każdego tematu lub nowego sposobu myślenia wymaga zmysłu obserwacji, a przede wszystkim stałej ciekawości. Ważne jest przy tym skoncentrowanie się na własnych celach życiowych i kultywowanie tego nastawienia. Tak rodzi się motywacja, która sprzyja uczeniu się i rozwijaniu umiejętności.
Wielu polimatów (ludzi celujących w różnorodnych zdolnościach), jak Leonardo da Vinci, Darwin czy Feynman, twierdziło, że nie mają wyjątkowej inteligencji naturalnej, że ludzki mózg ma moc wystarczającą do opanowania każdej dziedziny. A człowiek może nauczyć się niemal wszystkiego przy zastosowaniu odpowiednich technik.
Ćwiczenie umysłu: czytanie
Najlepszym źródłem uczenia się, wiedzy i pozyskiwania informacji jest czytanie. Jest ono dla umysłu tym, czym ćwiczenie dla ciała. Daje swobodę wędrowania w czasie i przestrzeni oraz głębszy wgląd w koncepcje, emocje i wyobraźnię.
Człowiek może nauczyć się niemal wszystkiego przy zastosowaniu odpowiednich technik
Wiele osób odnoszących sukcesy podziela to zdanie, widzą w czytaniu szansę na poprawę życia, kariery i biznesu. Podczas czytania książek uaktywnia się mózg, który rośnie, zmienia się i tworzy nowe połączenia i wzorce, w zależności od rodzaju treści, które nim poruszają. Poprzez trening czytania mózg ćwiczy koncentrację, gotowość do złożonych zadań i akceptowania nowych informacji.
Jak zapamiętać – metody:
1. Umiejętność robienia notatek
Ta prosta metoda nauki zmusza do myślenia o istocie materiału. Tworzy też ramy, które pomagają sprawdzić, ile się nauczyłeś. Zapisuj tylko najważniejsze informacje – tak zapamiętasz pozostałe. I choć wydaje się, że notowanie na laptopie (np. podczas wykładu) jest dobre, to badania wykazały, że ci, którzy sporządzają notatki ręcznie na papierze, dowiadują się więcej. Jest wolniejsze niż na laptopie, jednak samodzielne przeformułowanie informacji pomaga zachować je na dłużej. Umiejętność ta służy zapamiętaniu pojęcia, rozumieniu tematu i rozwinięciu dalszych zdolności uczenia się.
- Uważnie słuchaj i rób notatki własnymi słowami;
- Opracuj spójny system skrótów i symboli, by zaoszczędzić czas;
- Pisz frazami, a nie pełnymi zdaniami;
- Zostawiaj spacje między głównymi frazami, by później wrócić i coś dodać;
- Naucz się wyławiać ważne informacje i ignorować inne;
- Połącz to, czego się uczysz, z czymś, co wiesz.
2. Tworzenie map myśli
Są jednymi z najlepszych narzędzi do przyspieszenia procesu uczenia się. Po stworzeniu wizualnej reprezentacji rzeczy, których chcemy się nauczyć, umysł skuteczniej przetworzy informacje. Rób ładne grafiki: weź dużą kartkę papieru, kolorowe pisaki i uporządkuj wszystkie informacje i fakty. Rysuj obrazki, używaj symboli, które sam wymyślisz. Grupuj podobne przedmioty i łącz je kolorami.
3. Uczenie innych i wyjaśnianie
Jednym z najbardziej skutecznych sposobów zapamiętywania jest przekazywanie wiedzy. Według badań, osoby uczące i wyjaśniające innym zachowują około 90 procent informacji. Psychologowie nazywają to praktyką odzyskiwania. To także niezawodny sposób budowania trwałych śladów pamięci. Richard Feynman, fizyk, wymyślił model mentalny: „Naucz się, ucząc kogoś innego tematu w prostych słowach, abyś mógł wskazać luki w swojej wiedzy”.
4. Metoda rozproszonej nauki
Polega na stosowaniu krótkich, rozłożonych w czasie sesji. Pierwszy krok to zrobienie dokładnych notatek z danego tematu. Następnie poświęcenie kilku minut na przejrzenie ich, dokonanie uzupełnień i zmian i dodanie szczegółów. Zrób to szybko po każdej sesji lub okresie nauczania. Z czasem rozkładaj sesje – od jednej dziennie do trzech w tygodniu. Sieci neuronowe mózgu przetwarzają informacje w czasie, więc rozłożenie nauki pomaga efektywniej zapamiętać nowe informacje.
5. Daj mózgowi odpocząć
Częsty odpoczynek jest tak samo ważny dla nauki jak praktyka. Gdy jesteśmy czymś przytłoczeni lub zaniepokojeni, nasze mózgi się zamykają. Można to dostrzec na długich wykładach, gdy po jakimś czasie uczniowie odwracają uwagę od tego, co się mówi. Przeciążenie uniemożliwia mózgowi skuteczne przetwarzanie i przechowywanie informacji. Aby przywrócić ostrość jego działania, należy zrobić sobie przerwę dla mózgu lub przenieść aktywność i skupić się na czymś nowym. Nawet pięciominutowa przerwa może usunąć zmęczenie mózgu i ponownie go wyostrzyć, w efekcie szybciej się uczyć. Dlatego:
- Pracuj w sesjach 30–50 minutowych;
- Rób krótkie przerwy, wcześnie i często;
- Dać mózgowi czas na odpoczynek i regenerację.
Jakiego rodzaju uczniem jesteś
- Słuchowcy: Czy twoja pamięć wiąże się z dźwiękiem? Może pamiętasz, co czytałeś, gdy grano daną piosenkę? Jeśli tak, należysz do kategorii słuchaczy. By efektywniej się uczyć, nagraj wykłady i słuchaj ich, zamiast czytać podręczniki.
- Wzrokowcy: Jeśli pozyskane informacje odnosisz do treści wizualnych, to możesz być uczniem wizualnym. Podczas nauki powinieneś wdrażać obrazy, wykresy, infografiki, fiszki i inne podobne formy, także w kolorze.
- Kinestetycy: Jeżeli żadnym z powyższych, prawdopobnie jesteś uczniem fizycznym. Masz dużo energii – podczas wykładu stukasz stopami lub bawisz się czymś. Spacer przed wykładem wyciszy cię. Chodząc, możesz też się uczyć lub słuchać wykładów audio.
Nieco o technikach edukacyjnych
Są dziś modne: wspomagają tradycyjne metody, dają umiejętność planowania, zapisywania i zapamiętywania. Jednym ze sposobów na zwiększenie produktywności są zabawy słowne. Można tworzyć własne karty słów, albo sięgnąć do gotowych zestawów online. Internet oferuje do nauki niezliczoną ilość platform edukacyjnych i aplikacji.
Badania dowodzą, że granie w dynamiczne gry poprawia umiejętność uczenia się
Do szybkiego zapamiętywania dużej ilości wiedzy przydatne są urządzenia mnemoniczne: wzory liter, dźwięków lub innych skojarzeń. Mnemoniki pomagają kategoryzować, podsumowywać i kompresować informacje. Mogą okazać się pomocne dla studentów szkół medycznych czy prawa lub osób uczących się języków. Ponadto, najnowsze badania dowodzą, że granie w gry, zwłaszcza dynamiczne, poprawia nie tylko umiejętności w samej grze, ale także uczenia się w ogóle. Tacy gracze stają się lepszymi uczniami, są wielozadaniowi i bardziej wydajni.
Porady dodatkowe:
- Stwórz sobie przestrzeń do nauki i ucz się w stałych porach;
- Wypracuj w sobie nawyk codziennego uczenia się;
- Ucz się i wysypiaj, by mózg pracował wydajniej;
- Doceń aktywność fizyczną i krótkie sesje treningowe;
- Pozostań nawodniony, by ciało dobrze funkcjonowało.
Podsumowanie
Stanie się super uczniem może pomóc nie tylko w szybkim opanowaniu wiedzy do egzaminu. Doskonaląc techniki uczenia się, można poprawić inteligencję, zdolności i wydajność. Tak rodzą się podstawy do zgłębienia rozległej wiedzy z różnych dziedzin. W efekcie może istotnie wpłynąć na jakość życia, kariery i odniesienie sukcesu.
Jeśli chcesz pozostać na bieżąco z tego typu treściami, zapisz się do naszego newslettera, a co 3-4 tygodnie przypomnimy Ci o najnowszych artykułach!
