Chociaż często myślimy o kreatywności jako umiejętności naturalnej, danej jedynie niektórym, badania sugerują, że w rzeczywistości można się jej nauczyć. Kreatywność i zdolność do innowacji są jak mięśnie – im częściej są używane, tym stają się silniejsze.

Kreatywność jest wielopłaszczyznowa. Istnieje na poziomie mózgu, osobowości i procesu twórczego i może być prezentowana na różne sposoby – od wyrażania siebie za pomocą słów, obrazów, mody itp., poprzez osobiste doświadczenie odkrywania nowej idei, aż po tworzenie dzieł artystycznych.

Sieci mózgu a procesy kontrolne

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Neurolodzy odkryli, że kreatywność dotyczy całego mózgu, a nie, jak sugeruje mit kreatywności, jednej jego strony – prawej półkuli. To bardziej złożony proces składający się z wielu oddziałujących na siebie elementów poznawczych i emocji.

Jednym z ostatnich ważnych odkryć neuronauki jest „domyślna sieć” mózgu, którą człowiek ma aktywną nawet wtedy, gdy nie jest celowo zaangażowany w określone zadania. Domyślna sieć umożliwia tworzenie osobistego punktu widzenia na bazie własnych doświadczeń, wyobrażanie sobie innych perspektyw i scenariuszy czy refleksję nad stanami psychicznymi i emocjonalnymi – swoimi i innych. Kształtuje ona nasze najbardziej kreatywne pomysły. Sieć ta staje się bardziej aktywna w miarę, jak udoskonalamy swoją pracę.

Domyślna sieć mózgu kształtuje nasze najbardziej kreatywne pomysły

Kreatywne myślenie wspierają procesy kontroli wykonawczej. Umożliwiają one celowo planować działania, pamiętać o stosowaniu kreatywnych taktyk, śledzić strategie, które już wypróbowaliśmy, czy odrzucać najbardziej oczywiste pomysły. Pozwalają też skupić wyobraźnię, blokując zewnętrzne czynniki rozpraszające. Pomagają w ten sposób łatwiej dostroić się do własnych wewnętrznych doświadczeń.

„Wszystko wokół siebie, co nazywasz życiem, zostało stworzone przez ludzi, którzy nie byli mądrzejsi od ciebie. Możesz to zmienić. Możesz na to wpłynąć. Możesz budować własne rzeczy, z których mogą korzystać inni ludzie” [Steve Jobs]

Istnieją określone nawyki, które pobudzają kreatywność i twórcze myślenie. Każdy może je stosować, rozwijać, aż sama kreatywność stanie się nawykiem. Odblokuj swój geniusz! ⬇️

1. Rzeczywistość jest tym, co sobie wyobrazisz 

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Inspiracja nie pochodzi z nieba. Pochodzi od ciebie. To, co zainwestujesz w maszynę kreatywności, to rzeczywisty produkt lub innowacja, którą otrzymasz. Możesz stworzyć najlepszą pracę w oparciu o ilość wizji, którą włożysz w jeden pomysł.

Jak powiedział Einstein: „Logika zaprowadzi cię z punktu A do punktu B. Wyobraźnia zaprowadzi cię wszędzie”. Zatem: wyobrażaj sobie!

2. Twórcze ryzyko, czyli ilość rodzi
jakość

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Po kreatywnym myśleniu powinno następować twórcze działanie. Wydaje się, że sekret twórczej wielkości polega na robieniu rzeczy inaczej, nawet jeśli oznacza to porażkę. Jednak właśnie ryzyko otwiera możliwość prawdziwej innowacji, dla której metoda prób i błędów jest niezbędną na etapie tworzenia pomysłów.

Im więcej pomysłów generują twórcy, tym większe prawdopodobieństwo, że stworzą arcydzieło

Dean Keith Simonton, badacz kreatywności, stwierdził, że jakość twórczych pomysłów jest pozytywną funkcją ilości: im więcej pomysłów generują twórcy, tym większe są szanse, że ostatecznie stworzą arcydzieło. Jeśli tylko jeden pomysł na dziesięć, które wymyślisz, jest dobry, oznacza to, że powinieneś pracować nad setką pomysłów, aby wymyślić dziesięć dobrych. Powszechnie przyjmuje się, że istnieje kompromis między ilością a jakością, ale to ilość rodzi jakość. Dotyczy to wszystkich twórczych przedsięwzięć. 

3. Pozwól sobie na „złe” tworzenie

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Wykonywanie pracy twórczej często opisuje się jako proces ciągłego niepowodzenia, dopóki nie znajdzie się TEGO czegoś. Akt tworzenia czegokolwiek, bez względu na jakość, stanowi praktykę tworzenia lepszego. Nie pozwól, by ostrożność przeszkodziła kreatywności.

„Kreacje zawodzą, a te naprawdę dobre często zawodzą”

Twórcy – przynajmniej ci, którzy odnieśli sukces – nieustannie uczą się nie brać porażek zbyt osobiście. Sukces i poczucie własnej wartości nie powinny zależeć wyłącznie od zwycięstw. „Kreacje zawodzą, a te naprawdę dobre często zawodzą”, napisał Steven Kotler w artykule Forbesa o geniuszu Einsteina. Sposobem na to, by stać się kreatywnym, jest produkować dużo, a sposobem na wyprodukowanie dużo jest pozwolenie sobie na tworzenie słabych rzeczy

4. Łączenie kropek – co to jest?

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Jest wiele sposobów na znalezienie wartościowego pomysłu. Steve Jobs powiedział, że kreatywność to po prostu „łączenie kropek”. Myśliciele tworzą pomysły, znajdując powiązanie między faktami. Fakty same w sobie są bezużyteczne, dopiero widząc związek między nimi, można stworzyć coś nowego.

Kreatywność wynika z dostrzegania powiązań między znanymi faktami

Rozwijanie szerokiego zakresu umiejętności to świetny sposób na odkrywanie powiązań pomysłów. Wzbogacaj swój naturalny dar umiejętnościami, które go uzupełniają. Pisarze mogą uczyć się fotografii, projektanci programowania, a programiści projektowania. Kreatywność to także tworzenie nowych połączeń ze starymi pomysłami, łączenie wcześniej istniejących pomysłów w nieistniejący sposób. Kreatywni ludzie aktywnie wyszukują najlepsze informacje i pomysły z różnych miejsc, próbując znaleźć coś do połączenia.

5. Twórcza selekcja i doskonalenie

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Odsiewanie rzeczy niepasujących jest tak samo ważne, jak zatrzymywanie tych, które ze sobą konweniują. Powiedzenie sobie „nie” oznacza też udoskonalanie pomysłów. Początkowo daj się ponieść wyobraźni i twórz bez poprawek i projektuj bez reguł.

Przychodzi moment, w którym musisz zacząć szlifować swoją wizję

W procesie twórczym przychodzi jednak taki moment, kiedy trzeba zacząć szlifować swoją wizję. Doskonalenie wyników twórczego myślenia i przeglądanie części, które nie pasują, jest tym, co tworzy solidną pracę. Ponadto, przekaż gdzieś swój pomysł, opowiedz o nim, daj wgląd w możliwość jego zaistnienia poza wyobraźnią i notatkami.

6. Cierpliwość, czyli tworzenie konsekwentne

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Kreatywność to nie tylko pomysły, które przychodzą do głowy – to proces. Nie czekaj na inspirację do kreatywnego myślenia i tworzenia gotowych pomysłów. Zdecyduj, w czym chcesz być dobry, ustal harmonogram swoich działań i trzymaj się go bez względu na to, jak trudne jest to zadanie. Po pewnym czasie regularnej pracy zawsze coś się pojawia.

7. Ograniczenie jako katalizator
tworzenia

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Wszystkie kreacje wymagają pewnych ograniczeń, bo artyści potrzebują struktury. Austina Kleona pisze, że: „Najlepszym sposobem na pokonanie blokady twórczej jest po prostu nałożenie na siebie pewnych ograniczeń. […] Po pierwsze, bycie naprawdę dobrym w pracy twórczej wymaga dużo czasu i uwagi, a to oznacza wycinanie z życia wielu kłopotów, aby zyskać dodatkowy czas i uwagę. Kreatywność w pracy jest często kwestią tego, co zdecydujemy się pominąć, a nie zostawić – to, co niewypowiedziane a wypowiedziane, co nie jest pokazane, a co jest”. Narzucenie sobie prostych ograniczeń prowadzi do dobrze zaprojektowanego i efektywnego pomysłu.

8. Listy mentalne

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Ktoś powie, że lista zawierająca przyziemne zadania do wykonania w określonym czasie może ograniczać kreatywne myślenie. Jednak zaprojektowanie dobrych list to coś więcej niż zarządzanie zadaniami. Kreatywni myśliciele używają ich jako map mentalnych map. Lista to miejsce, w którym można zobaczyć wszystkie swoje pomysły, zanim opanuje je kolejna fala kreatywnych myśli. Kiedy pojawia się nowy projekt, łatwo jest się zainspirować, gdy wszystkie kreatywne myśli masz przed sobą napisane lub narysowane.

9. Zabawa z kreatywnością

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Badania pokazują, że hybrydowe formy pracy i zabawy mogą dostarczyć kreatywności najbardziej korzystny kontekst. Zabawa i wewnętrzna radość są ze sobą ściśle powiązane, tworząc synergię, która naturalnie prowadzi do większej inspiracji, wysiłku i rozwoju. Pielęgnuj dziecięce poczucie zabawy – przyniesie przyjemność z tego, co robisz i zrewolucjonizuje sposób, w jaki pracujesz i tworzysz.

10. Błądzenie umysłu

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes

Przegląd najnowszej nauki o marzeniach pokazał, że błądzenie umysłem nie musi być bezmyślne i może prowadzić do poprawy kreatywności. Przynosi ponadto osobiste korzyści, w tym twórczą inkubację, samoświadomość, planowanie przyszłości, refleksję nad znaczeniem własnych doświadczeń. Podczas intensywnej pracy nad projektem lub zadaniem wymagającym skupienia i kreatywności, warto robić krótkie przerwy na proste czynności. Może to być chodzenie, rysowanie, sprzątanie, podczas których umysł ma szansę trochę pobłądzić.

Kreatywność jest wynikiem tego, jak myślisz. Ćwiczenie nawyków kreatywnego myślenia pozwala przełamać barierę tego, co osiągalne.

Wprowadź do swojego życia krótkie czynności pobudzające twórcze myślenie, a dowiesz się, co stymuluje twoją kreatywność. Niekoniecznie muszą to być zajęcia, takie jak malowanie lub rzemiosło. Kreatywność i sztuka nie zawsze są tym samym.

Jak ćwiczyć kreatywność na co dzień?

Learn to be creative – use the habits of creative minds – Brain networks and control processes
  • Studiuj kreatywność i wszelkie innowacje, tak jak cokolwiek innego.
  • Każdego dnia ucz się czegoś nowego. Poświęć trochę czasu między pracą nad projektami a załatwianiem spraw, aby zdobyć nową umiejętność. 
  • Eksperymentuj z nowymi technikami dla rzeczy, nad którymi już pracujesz.
  • Zastanów się, co możesz zmienić, aby twoja przestrzeń stała się kreatywna. To nie musi być szalone, po prostu twórcze dla ciebie.
  • Przebywaj wśród osób kreatywnych. Jeśli przebywasz wśród ludzi, którzy są myślicielami, sam staniesz się bardziej kreatywny. 
  • Prowadź dziennik pomysłów. Najbardziej znani i odnoszący sukcesy ludzie mają w zwyczaju zapisywać to, co myślą. Zapisywanie myśli poprawia ich klarowność i pomaga generować więcej pomysłów. 
  • Nawiąż nowe połączenia ze starymi pomysłami.
  • Sporządzaj listy rzeczy, które chcesz osiągnąć: bez poprawek, bez zastanawiania się i nie wierząc, że coś jest niemożliwe.

Podsumowanie

Kiedy artysta żyje w człowieku, niezależnie od rodzaju jego pracy, staje się on istotą pomysłową, poszukującą, odważną, wyrażającą siebie. Kreatywność pojawia się, gdy każdego dnia starasz się uczyć lub próbować czegoś nowego. Wkrótce stanie się to nawykiem. Miej dobre twórcze nawyki, a twój umysł będzie szczęśliwy.

Źródła:

Ten Habits of Highly Creative People | Greater Good Magazine

7 Habits of Highly Creative Minds | Envato Tuts+

The 5 Simple Habits of Highly Creative People | Inc.