Różnorodność w zespole – czym jest i jak wpływa na potencjał firmy?

Celem pracy grupowej jest zbudowanie zgranego i spójnego zespołu, który dobrze realizuje zadania. Wyniki badań pokazują, że zespoły o zróżnicowanym wieku, płci, pochodzeniu etnicznym czy kulturze geograficznej mogą uczynić je mądrzejszymi. W efekcie wzmocnić potencjał intelektualny firmy i sprawić, że odniesie ona większy sukces, niezależnie od celów. Czy i dlaczego różnorodność ma kluczowe znaczenie dla osiągania lepszych wyników?

Różnorodność a efektywność

W ciągu ostatnich dziesięcioleci przeprowadzono wiele badań analizujących zależności między różnorodnością zespołu a jego osiągnięciami.

W badaniu naukowym The Effects of Team Diversity on Team Outcomes, analizowano m.in. związek między różnorodnością biologiczno-demograficzną a pracą zespołu, a także wpływ zróżnicowania demograficznego na integrację społeczną.

Istnieje wyraźna korelacja różnorodności z jakością, wydajnością i innowacyjnością

Jego wyniki pokazują, że istnieje wyraźna korelacja różnorodności z jakością, wydajnością i innowacyjnością. Mieszanka wieku, płci i pochodzenia kulturowego daje ponadto różnorodność poznawczą.

Przełamując jednorodność miejsca pracy, można sprawić, że połączy się ludzi o rozmaitych stylach myślenia, nawykach i perspektywach. Burza mózgów i żywa wymiana różnorodnych pomysłów łączy alternatywne perspektywy i częściej  prowadzi do optymalnego rozwiązania.

Jeśli wszyscy w zespole mają ten sam styl pracy, wydajność jest utrudniona. Różnorodność myśli może uchronić zespół przed myśleniem grupowym i pozwala mu osiągać lepsze wyniki.

Różnorodność jako solidna koncepcja biznesowa

Różnorodność jest skuteczna na poziomie biznesowym

Daniel Sanchez Reina, Senior Director Analyst w firmie Gartner (jednostce analityczno-badawczej specjalizującej się w zagadnieniach strategicznego wykorzystania technologii), mówi, że różnorodność jest solidną koncepcją biznesową w każdej firmie i pozwala lepiej służyć swoim konsumentom.

„Różnica w wydajności pracowników między niezróżnicowanymi i zróżnicowanymi organizacjami wynosi 12% […] „Stworzenie zróżnicowanego miejsca pracy może też kontrolować uprzedzenia członków zespołu i sprawić, że będą kwestionować wzajemne założenia”. 

Zróżnicowane zespoły podejmują lepsze decyzje biznesowe

Z kolei w serii badań (opublikowano je w piśmie PNAS) przeprowadzonych w Teksasie i Singapurze naukowcy umieścili na symulowanych rynkach ludzi z umiejętnościami finansowymi i poprosili ich o wycenę akcji. Ustawiono ich w zespołach zróżnicowanych etnicznie lub jednorodnych.

Naukowcy odkryli, że osoby należące do tych zróżnicowanych zespołów były o 58% bardziej skłonne do prawidłowej wyceny akcji, podczas gdy osoby z jednorodnych cechowała większa podatność na błędy cenowe. 

Niehomogeniczne zespoły są mądrzejsze

Globalny przegląd 2400 firm, przeprowadzony przez Credit Suisse, dowiódł, że organizacje z co najmniej jedną kobietą w zarządzie wykazały wyższy zwrot z kapitału i wyższy wzrost dochodów netto niż te, które nie miały kobiet w zarządzie.

Wyniki badań ujawniły ponadto bardziej złożoną korzyść z różnorodności w miejscu pracy: niehomogeniczne zespoły są po prostu mądrzejsze. Praca z różnymi ludźmi może okazać się dla mózgu wyzwaniem, aby przezwyciężył przestarzałe sposoby myślenia i wyostrzył swoje działanie. 

Bardziej szczegółowe analizy wykazały, że zróżnicowane zespoły:

• osiągają lepsze wyniki niż jednorodne w podejmowaniu decyzji, ponieważ dokładniej przetwarzają informacje; 
• są bardziej skłonne do ponownego analizowania faktów i zachowania obiektywizmu; 
• zachęcają do dokładniejszego zbadania działań każdego z członków zespołu, wykazując większą czujność wspólnych zasobów poznawczych; 
• mogą stać się bardziej świadome własnych potencjalnych uprzedzeń czy zakorzenionych sposobów myślenia.

Co oznacza „różnorodność”?

Nie myli się ten, komu na myśl przychodzi najpierw płeć, rasa czy nawet religia. Ale jak mówi Sheryl Sandberg, chief operating officer w Facebook Inc. i założycielka LeanIn.Org.:

„Nie chodzi tylko o rasę, narodowość, wiek, płeć – wszystkie aspekty różnorodności są bardzo ważne, musimy ją uwzględniać – mam na myśli też różnorodność poznawczą, którą otrzymujemy z tych wszystkich środowisk, czyli różnorodność osobowości”.

Różnorodność zespołów może zmienić sposób przetwarzania informacji potrzebnych do podejmowania najlepszych decyzji 

Zaś Nikoletta Bika, specjalistka HR i rekrutacji, pisze, jak często „pomijamy inne aspekty, takie jak wiek, niepełnosprawność, język, osobowość czy orientację seksualną”. I dodaje: „Są to typy wrodzonej różnorodności, cechy, z którymi się rodzimy. Jest też różnorodność nabyta, sposoby myślenia nabyte przez doświadczenie. Ten rodzaj różnorodności też się liczy”.

Może się tak zdarzyć, że różnorodność doprowadzi do konfliktu w zespole. „Różnice wieku lub uwarunkowania społeczno-ekonomiczne mogą osłabiać otwarte dyskusje i ducha zespołowego. Zajęcie się wszystkimi aspektami różnorodności sprawi, że nikt nie zostanie pominięty, a członkowie zespołu będą lepiej współpracować” – podkreśla Bika.

Różnorodność poznawcza – czym jest?

Różnorodność poznawcza to wypadkowa różnych stylów myślenia, nawyków i perspektyw. Zespoły obejmujące różne role biznesowe mogą skorzystać z różnorodnej wiedzy i doświadczenia każdej z osób, na przykład w celu szybszego podejmowania decyzji.

Jak wynika z prognoz firmy Gartner, do 2022 roku 75% firm z zespołami decyzyjnymi odzwierciedlającymi różnorodną i sprzyjającą integracji kulturę przekroczy swoje cele finansowe. Z kolei zespoły zróżnicowane pod względem płci i bardziej integrujące osiągną lepsze wyniki niż zespoły jednorodne pod względem płci i mniej integrujące – średnio o 50%.

„Wysoko wydajne zespoły są potrzebne do tworzenia projektów i produktów oraz działań inżynieryjnych”, mówi Bruce Robertson, wiceprezes firmy. „A ci, którzy opowiadają się za różnorodnością i zachowaniami włączającymi, pomagają skalować inicjatywy cyfrowe”.

W swojej książce The Diversity Bonus, Scott Page, profesor i socjolog z Uniwersytetu Michigan, przygląda się grupom, które reprezentują różnorodność poznawczą – w sposobie rozumowania, interpretowania i rozwiązywania problemów. Dowiódł, że różne sposoby myślenia, na które może wpływać identyfikacja z określoną grupą (płeć, rasa, status społeczno-ekonomiczny), dają coś więcej – premię.

Kiedy ludzie z różnymi „narzędziami” do rozwiązywania skomplikowanych zadań spotykają się i wspólnie pracują nad znalezieniem rozwiązań, rezultaty są potężne. 

Różnorodność płci a szerszy horyzont 

W 2010 roku naukowcy z Carnegie Mellon University, Union College i MIT zbadali wydajność około 700 osób pracujących razem do pięciu godzin w grupach 2–5-osobowych, rozwiązując zadania, od łamigłówek i burzy mózgów do bardziej skomplikowanych, jak projektowanie architektoniczne.

Odkryli, że najlepszym predykatorem (zmienną objaśniającą) wyników nie była przeciętna inteligencja członków grupy, ale zbiorowa miara inteligencji całej grupy. Eksperyment ukazał, że grupy z kobietami lub ich przewagą są bardziej wrażliwe społecznie. Są lepsze w odczytywaniu sygnałów społecznych i chętniej biorą pod uwagę różne opinie. Ten rodzaj „wymiany płynów” często prowadzi do bardziej produktywnych wyników.

Z kolei w wywiadzie dla NPR z 2019 roku, Christine Lagarde, dyrektor Międzynarodowego Funduszu Walutowego, powiedziała, że lepsze decyzje zapadają, gdy kobiety i mężczyźni spotykają się przy stole, tworząc coś, co nazwała „szerszym horyzontem”.

Różnorodnie znaczy innowacyjnie

Z jednej strony pracuje nam się swobodniej z ludźmi, którzy mają podobne doświadczenia. Z drugiej – zatrudnianie osób, które nie wyglądają, nie mówią czy nie myślą tak jak my, może pozwolić uniknąć pułapek konformizmu, które zamykają nas na innowacyjne myślenie. Co mówią na ten temat dane?

W badaniu Gender diversity within R&D teams (udostępnionym w piśmie naukowym Innovation: Management, Policy & Practice) przeanalizowano poziomy różnorodności płci w zespołach badawczo-rozwojowych z 4277 firm w Hiszpanii. Korzystając z modeli statystycznych, badacze odkryli, że firmy, w których jest więcej kobiet, są bardziej skłonne do wprowadzania na rynek szybkich radykalnych innowacji.

W innym badaniu Cultural Diversity, Innovation, and Entrepreneurship (opublikowanym w Economic Geography) autorzy potwierdzają, że zwiększona różnorodność kulturowa jest dobrodziejstwem dla innowacyjności.

Zebrali dane o 7615 firmach, które wzięły udział w London Annual Business Survey, kwestionariuszu dla kadry kierowniczej. Wyniki pokazały, że firmy prowadzone przez zróżnicowane kulturowo zespoły kierownicze były bardziej skłonne do opracowywania nowych produktów niż firmy z jednorodnym przywództwem.

„Udowodniono, że zróżnicowane firmy są często bardziej innowacyjne i kreatywne”, wyjaśnia Joni Davis, dyrektor ds. różnorodności i integracji w firmie Duke Energy, i dodaje: „Najlepszym sposobem, aby zwiększyć produktywność i kreatywność, jest łączenie ludzi z różnych środowisk. Osoby te mają różne doświadczenia, a każda z nich ma swoje unikalne sposoby ulepszania oferowanych produktów i usług”.

Podsumowanie

Dowiedziono, że różnorodność w miejscu pracy przynosi więcej kreatywności i innowacyjności oraz lepsze efekty biznesowe. Aby firmy przyjmowały bardziej integracyjne postawy i długofalowe wizje różnorodności, powinny mieć świadomość wszystkich jej aspektów

Różnorodność wrodzona i nabyta wpływa na zróżnicowane osobowości u pracowników. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o typach pracowników w zespole, polecamy Ci ten artykuł: 9 typów pracowników, których warto mieć w firmie – którym jesteś?.